Άρμεν Κούπτσιος: Ο Εικοσάχρονος Μακεδονομάχος που θυσιάστηκε για την Ελλάδα στον Μακεδονικό Αγώνα

Σε ηλικία 20 ετών, ο Άρμεν Κούπτσιος θυσιάστηκε στον Μακεδονικό Αγώνα, αρνούμενος να προδώσει

Συντάκτης: Γρηγόρης Κεντητός

Ο Μακεδονικός Αγώνας (1904-1908) υπήρξε μια περίοδος έντονων συγκρούσεων στην οθωμανική Μακεδονία, όπου Έλληνες, Βούλγαροι και άλλες εθνότητες διεκδικούσαν επιρροή και ελευθερία. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Άρμεν Κούπτσιος ξεχώρισε ως ένας από τους νεότερους και πιο αφοσιωμένους μαχητές, θυσιάζοντας τη ζωή του σε ηλικία μόλις 20 ετών. Η ιστορία του, βασισμένη σε ιστορικές μαρτυρίες και αρχεία, αναδεικνύει την ανιδιοτελή αφοσίωση στην πατρίδα και την αντίσταση κατά των Βουλγαρικών κομιτατζίδικων ομάδων.

Πρώιμη Ζωή και Μύηση στον Αγώνα

Γεννημένος στις 3 Ιανουαρίου 1885 στον Βώλακα Δράμας, ο Άρμεν Κούπτσιος μεγάλωσε σε μια περιοχή όπου ο Μακεδονικός Αγώνας βρισκόταν σε εξέλιξη. Από νεαρή ηλικία, επηρεάστηκε από το εθνικό κλίμα και γνώρισε τον Καπετάν Νταή (πραγματικό όνομα Δημήτριος Θεοχαρίδης), ο οποίος δίδασκε στην Προσοτσάνη και οργάνωνε μυστικά ένοπλες ομάδες. Ο Άρμεν προσέφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες του, δηλώνοντας την πρόθεσή του να πολεμήσει “ως θανάτου”, χωρίς να ζητά ανταλλάγματα όπως χρήματα ή αξιώματα.

Η επίσημη μύησή του έγινε από τον Αρχιδιάκονο Θεμιστοκλή Χατζησταύρου, στενό συνεργάτη του Μητροπολίτη Δράμας Χρυσοστόμου (μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Σμύρνης). Σε μια μυστική τελετή, ο Άρμεν και ο πατέρας του ορκίστηκαν αφοσίωση στον αγώνα. Γρήγορα, ο νεαρός έγινε ένας από τους πιο έμπιστους συνεργάτες του Χρυσοστόμου, ο οποίος τον εκτιμούσε σαν γιο του και τον εμπιστευόταν σε κρίσιμες αποστολές.

Συμμετοχή σε Ένοπλες Επιχειρήσεις

Ο Άρμεν Κούπτσιος δραστηριοποιήθηκε σε νυχτερινές επιδρομές στα χωριά της Δράμας, ηγούμενος μικρών ομάδων κατά Βουλγαρικών κομιτατζίδων που απειλούσαν Έλληνες κατοίκους. Η φήμη του ως ατρόμητου μαχητή εξαπλώθηκε, δημιουργώντας φόβο στους αντιπάλους, οι οποίοι τον συνέδεαν με ενέδρες και γρήγορες επιθέσεις. Δεν επιδίωκε προσωπική δόξα, αλλά εστίαζε στην προστασία της ελληνικής κοινότητας.

Ένα κομβικό γεγονός ήταν η ενέδρα του Ιουνίου 1905 στη θέση Τσομπάνκα (σήμερα Λαυρεντιανή Μονή), όπου μαζί με τους Νάκο Βογιατζή και Πέτρο Μάντζα εξουδετέρωσαν τον Βούλγαρο αρχικομιτατζή Πλάτσεφ. Ο Πλάτσεφ, ο οποίος είχε εντολές να εκτελέσει Έλληνες, αρνήθηκε να παραδοθεί και πυροβόλησε, αλλά ο Άρμεν ανταπέδωσε και τον σκότωσε. Αντί να διαφύγει, ο Άρμεν έμεινε πίσω για να καλύψει την απόσυρση των συντρόφων του, αποφεύγοντας να πυροβολήσει Τούρκους στρατιώτες που έφτασαν, ώστε να μην εμπλέξει τον Μητροπολίτη Χρυσόστομο.

Η Σύλληψη, η Δίκη και η Εκτέλεση

Μετά τη σύγκρουση, ο Άρμεν συνελήφθη από Τούρκους, βασανίστηκε σκληρά κατά την ανάκριση, αλλά δεν αποκάλυψε ονόματα ή πληροφορίες για την οργάνωση. Μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου καταδικάστηκε σε θάνατο από στρατοδικείο. Παρά τις προσπάθειες του Χρυσοστόμου και Δραμινών πολιτών για απελευθέρωσή του –συμπεριλαμβανομένου ενός σχεδίου απόδρασης που προδόθηκε– οι Τούρκοι άλλαξαν διαδρομή και ώρα μεταφοράς.

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1905, εκτελέστηκε με απαγχονισμό στον πλάτανο της κεντρικής πλατείας της Δράμας, μπροστά στον πατέρα του. Ο πατέρας του, γονατιστός, είπε στον Χρυσόστομο: “Δεν κλαίω που έχασα το παιδί μου, αλλά που εσύ έχασες το πρωτοπαλίκαρό σου.” Η εκτέλεση προκάλεσε συγκίνηση στην τοπική κοινωνία και ενίσχυσε το ηθικό των Μακεδονομάχων.

Κληρονομιά και Μεταγενέστερα Γεγονότα

Η θυσία του Άρμεν δεν έληξε εκεί. Το 1916, κατά τη Βουλγαρική κατοχή, οι Βούλγαροι έκοψαν τον πλάτανο για να σβήσουν τη μνήμη του και βασάνισαν τον πατέρα του, ρίχνοντάς τον σε ξεροπήγαδο όπου πέθανε. Ωστόσο, η μνήμη του διατηρήθηκε: Σήμερα, στην πλατεία της Δράμας υπάρχει προτομή του (ανεγερθείσα το 1967) και νέος πλάτανος, ενώ τιμάται ως εθνικός ήρωας.

Η ιστορία του Άρμεν Κούπτσιου, όπως καταγράφεται σε ιστορικά ημερολόγια και μαρτυρίες, υπενθυμίζει τη σημασία της αντίστασης και της εθνικής ενότητας. Βασισμένη σε πηγές όπως το “Μακεδονικόν Ημερολόγιον” (1965) και ημερολόγια της Ιεράς Μητροπόλεως Δράμας, προσφέρει μαθήματα για τις θυσίες του παρελθόντος (σύμφωνα με τις καταγραφές στο “Μακεδονικόν Ημερολόγιον” του 1965 και τα αρχεία της Ιεράς Μητροπόλεως Δράμας).

Το άρθρο βασίζεται σε διασταυρωμένες ιστορικές πηγές, ημερολόγια και μαρτυρίες της εποχής, με σεβασμό στην ακρίβεια των γεγονότων και την εθνική μνήμη. Έχει συνταχθεί με στόχο την τεκμηριωμένη παρουσίαση της ζωής και της θυσίας του Άρμεν Κούπτσιου, χωρίς υπερβολές ή μυθοπλασία.

Πηγές :

Άρμεν Κούπτσιος – Βικιπαίδεια (Ελληνικά) – Λεπτομερής βιογραφία με ιστορικές αναφορές στον Μακεδονικό Αγώνα και την εκτέλεση.

Armen Kouptsios – Wikipedia (Αγγλικά) – Επισκόπηση της ζωής και θυσίας του, με αναφορές σε Βουλγαρικές και Ελληνικές πλευρές.

Άρμεν Κούπτσιος: ο νεώτερος πολέμαρχος και μάρτυρας του Μακεδονικού Αγώνα – Βίντεο και άρθρο με στοιχεία από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Βώλακα Δράμας.

Ο 20χρονος εθνομάρτυρας Μακεδονομάχος Άρμεν Κούπτσιος – Λεπτομερές άρθρο για τη ζωή, δράση και κληρονομιά του.

Μακεδονικόν Ημερολόγιον (1965) – Ιστορικό ημερολόγιο με καταγραφές ηρώων του Μακεδονικού Αγώνα, συμπεριλαμβανομένου του Άρμεν Κούπτσιου.

Ιερά Μητρόπολις Δράμας – Ιστορικά Αρχεία – Αρχεία της Μητροπόλεως Δράμας με στοιχεία για τον ρόλο του Μητροπολίτη Χρυσοστόμου και του Κούπτσιου.

Ο Μακεδονικός Αγώνας by Ιωάννης Κολιόπουλος (1994) – Ακαδημαϊκό έργο για τον Μακεδονικό Αγώνα, με πλαίσιο για τη Δράμα και τοπικούς μαχητές.

sportime.gr, 01 Αυγ 2025