Όσιος Δομετιανός Επίσκοπος Μελιτηνής και οι Συν Αυτώ Λοιποί Άγιοι

Όσιος Δομετιανός Επίσκοπος Μελιτηνής

Ημερομηνία εορτής: 10/01/2021 Όσιος Δομετιανός Επίσκοπος Μελιτηνής
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 10 Ιανουαρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Οσιος Δομετιανος Επισκοπος Μελιτηνης (; - 602)

Δομετιανὸς τῆς φθορᾶς ἀπηλλάγη,
Εἴπερ φθορὰν χρὴ τὸν βίον τοῦτον λέγειν.

Βιογραφία
Ο Όσιος Δομετιανός έζησε τον 6ο αιώνα μ.Χ. και ήταν γιος πλουσίων γονέων, του Θεοδώρου και της Ευδοκίας. Φιλομαθής ο Δομετιανός και πολύ προσεκτικός στο να διατηρεί καθαρή τη ζωή του από μικρή ηλικία, δεν παρασύρθηκε από τα πολλά υλικά πλούτη αλλά επιδόθηκε στο να μάθει τα ελληνικά γράμματα και τις άγιες Γραφές και πράγματι προόδευσε πολύ στις σπουδές του. Αργότερα παντρεύτηκε μια ευσεβέστατη σύζυγο, που γρήγορα όμως την έχασε αλλά θέλησε να μείνει πιστός στη μνήμη της και γι' αυτό έγινε κληρικός και αφοσιώθηκε ολοσχερώς στην υπηρεσία της εκκλησίας. Η δε μεγάλη προσωπική του αξία δεν άργησε να τον ανεβάσει στην επισκοπή της Μελιτηνής στη Μεσοποταμία. Ο Δομετιανός, μαζί με τα εκκλησιαστικά πλεονεκτήματα του, κατείχε και μεγάλη πολιτική ικανότητα και επιδεξιότητα. Γι' αυτό και ο αυτοκράτωρ Μαυρίκιος, του εμπιστεύθηκε σπουδαία πολιτική αποστολή στο βασιλιά των Περσών Χοσρόη τον Β'. Η επιτυχία, με την οποία την εξετέλεσε, έκανε τον αυτοκράτορα να παραχωρεί κατά καιρούς στον επίσκοπο Μελιτηνης μεγάλα χρηματικά ποσά, που ο Δομετιανός τα ξόδευε στις εκκλησιαστικές ανάγκες και την ίδρυση πτωχοκομείων. Πέθανε τον Ιανουάριο του 602 μ.Χ., σε μια από τις επισκέψεις του στην Κωνσταντινούπολη. Η κηδεία του έγινε με μεγάλη επισημότητα και ενταφιάσθηκε με τιμές από τον Πατριάρχη Κυριακό στο ναό των Αγίων Αποστόλων. Λέγεται, ότι λίγο καιρό μετά, το ιερό λείψανο αυτού ανεκομίσθη στη Μελιτηνή και έκανε πολλά θαύματα.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.

Ὡς καθαρὸς καὶ φωτισμοῦ θείου πλήρης, τὴν τοῦ ποιμαίνειν ἐπιστεύθης φροντίδα, τοὺς ἄρνας Πάτερ ὅσιε Χρίστου τοῦ Θεοῦ ὅθεν δι' ἀσκήσεως, καὶ ποικίλων θαυμάτων, τῆς ἱεραρχίας σου, τὴν χλαμύδα κοσμήσας, τῆς Ἐκκλησίας Δομετιανέ, ὤφθης κοσμήτωρ, αὐτῆς προϊστάμενος.

Άγιος Μαρκιανός

Ημερομηνία εορτής: 10/01/2021 Άγιος Μαρκιανός
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 10 Ιανουαρίου εκάστου έτους.

Ἀπῆρεν ἔνθεν πρὸς πόλου μέγα κλέος,
Ὁ Μαρκιανός, οὗ κλέος κἂν γῇ μέγα.

Βιογραφία
Ο Άγιος Μαρκιανός ήταν πρεσβύτερος και οικονόμος της Μεγάλης Εκκλησίας. Οι προγονοί του κατάγονταν από τη Ρώμη, ήλθαν όμως και εγκαταστάθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Ο ίδιος έδρασε επί αυτοκρατόρων Μαρκιανού και Πουλχερίας, και επί Λέοντος του Θρακός, δηλαδή γύρω στο 450 - 474 μ.Χ. Ο Άγιος Μαρκιανός είχε αρχικά προσχωρήσει στην αίρεση των Ναυατιανών και αφού μετανόησε επέστρεψε στην πατρώα ευσέβεια και δαπάνησε την περιουσία του στην ανοικοδόμηση και επισκευή ναών.

Καταρτισμένος στα Ιερά γράμματα, διακρίθηκε σαν Ιερέας και οικονόμος του ναού της Αγίας Σοφίας. Η μεριμνά του για τους φτωχούς υπήρξε εξαιρετική. Επίσης με πρωτοβουλία του Μαρκιανού, κτίστηκε μεγαλοπρεπής ναός της Αγίας Αναστασίας, κοντά στον μικρότερο που υπήρχε και τον οποίο δόξασε ο Γρηγόριος ο Θεολόγος με τους περίφημους λόγους του. Έπειτα πάλι με πρωτοβουλία του Μαρκιανού κτίστηκαν ο ναός της Αγίας Ειρήνης προς τη θάλασσα, ο κάτω απ' αυτή ναός Ισιδώρου του Μάρτυρα και ο ναός του Αγίου Στρατόνικου.

Γι' αυτή του λοιπόν την ευλάβεια, για την πολλή φιλανθρωπία και ελεημοσύνη του και την ευσεβή χρησιμοποίηση της παιδείας του, η Εκκλησία τον κατάταξε μεταξύ των Άγιων της. Η Σύναξη του Αγίου Μαρκιανού ετελείτο στο Προφητείο του Βαπτιστού Ιωάννου, κοντά στην Κινστέρνα, δηλαδή δεξαμενή, της Μωκησίας «εν τοις Δανιήλ», που ήταν κοντά στο ναό του Αγίου Μωκίου.

Αγία Θεοσεβία η Διακόνισσα

Ημερομηνία εορτής: 10/01/2021
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 10 Ιανουαρίου εκάστου έτους.

Βιογραφία
Η Αγία Θεοσεβία έζησε τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι η Αγία Θεοσεβία ήταν σύζυγος του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, η οποία πέθανε αρκετά νέα. Ωστόσο, ο Κύριλλος Α', πατριάρχης Ιεροσολύμων, σε ένα γράμμα του προς τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης την αναφέρει σαν αδελφή του. Πάντως, αυτό που μπορούμε να πόυμε σίγουρα είναι ότι ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος την αποκαλεί «όντως ιερά, το της Εκκλησίας καύχημα, το του Χριστού καλλώπισμα, το της καθ' ημάς γενεάς όφελος, την γυναικών παρησσίαν και των μεγάλων μυστηρίων αξίαν».

Αγίες Παρθενομάρτυρες Νεολλίνα, Δομνίνα και Παρθένα η Εδεσσαία

Ημερομηνία εορτής: 10/01/2021 Αγίες Παρθενομάρτυρες Νεολλίνα, Δομνίνα και Παρθένα η Εδεσσαία
Τύπος εορτής: Ειδικός υπολογισμός.
Εορτάζει την Κυριακή μεταξύ 7 και 13 Ιανουαρίου εκάστου έτους.

Βιογραφία
Τη μετά τα Θεοφάνεια πρώτη Κυριακή, μνήμην επιτελούμεν εν τη περιοχή της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης και Πέλλης, των αγίων Παρθενομαρτύρων Νεολλίνας, Δομνίνας και Παρθένας της Εδεσσαίας.

Δεν έχουμε λεπτομέρειες για τον βίο των Αγίων Παρθενομαρτύρων Νεολλίνας και Δομνίνας παρά μόνο για τον βίο της Αγίας Παρθένας της Εδεσσαίας.

Η Αγία Παρθένα καταγόταν από την Έδεσσα της Μακεδονίας και γεννήθηκε περί τον 14ο αιώνα μ.Χ. Κατά το παρθενικό της όνομα είχε και το βίο της, ζώντας με άσκηση και σεμνότητα.

Κατά το έτος 1375 μ.Χ. η Έδεσσα πολιορκήθηκε από τους Τούρκους και οι κάτοικοι αντέταξαν δυνατή άμυνα, ενισχυόμενοι και ενθαρρυνόμενοι από τον Ιερομόναχο Σεραφείμ, εφημέριο του Μητροπολιτικού ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ο εχθρός ήταν άριστα οργανωμένος και πολυάριθμος, αλλά απέκανε και ως φαίνεται, ετοιμαζόταν να λύσει την πολιορκία.

Αλλά κατά την τελευταία στιγμή, ένας από τους προκρίτους της πόλεως, ονομαζόμενος Πέτρος (η παράδοση τον ονομάζει Κελλ Πέτρο, δηλαδή Κασιδιάρη Πέτρο), ο οποίος ήταν πατέρας της Αγίας Παρθένας, πληρώθηκε με μεγάλο χρηματικό ποσό από τον πολιορκητή Πασά των Τούρκων και πρόδωσε την πόλη. Οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Έδεσσα, στις 26 Δεκεμβρίου 1375 μ.Χ., από το νοτιοανατολικό μέρος, όπου αυτός φρουρούσε, και όπου ήταν μία από τις κυριότερες επάλξεις της πόλεως. Αμέσως επιδόθηκαν στη σφαγή και τον εξανδραποδισμό των κατοίκων, τις διαρπαγές και τις ατιμώσεις. Συνέλαβαν τον Ιερομόναχο Σεραφείμ και μετά από σκληρά βασανιστήρια τον έπνιξαν στο μέγα καταρράκτη, που έχει το όνομα «ιτσερί Πασά», δηλαδή «νερά του Πασά».

Ο προδότης Πέτρος, μετά τη φρικώδη πράξη του και την άλωση της πόλεως, αρνήθηκε το όνομα του Χριστού και έγινε Μουσουλμάνος. Δεν αρκούσε όμως αυτό. Παρέδωσε στον Πασά, ως παλλακίδα, τη θυγατέρα του Παρθένα, αφού προηγουμένως προσπαθούσε να την πείσει να απαρνηθεί τον Χριστό. Η Αγία Παρθένα μόλις άκουσε τα λόγια του πατέρα της, ως άλλη Αγία Βαρβάρα, έφριξε και έλεγξε με πνευματική ανδρεία τον άθλιο πατέρα της και ομολόγησε ότι ποτέ δεν θα αρνηθεί το γλυκύτατο όνομα του ουράνιου Νυμφίου αυτής, Ιησού Χριστού. Εκείνος, αντί να συντριβεί και να μετανοήσει, οργίσθηκε και έγινε σαν θηρίο. Άρχισε να κτυπά την Αγία μέχρι αίματος και αναισθησίας. Στην συνέχει την γύμνωσε και την παρέδωσε στα χέρια των Τούρκων. Οι στρατιώτες την βασάνιζαν επί τρεις ημέρες. Στο τέλος, την οδήγησαν ολόγυμνη σε ένα λόφο, όπου την έθαψαν ζωντανή. Ο λόφος αυτός ονομάζεται μέχρι σήμερα «λόφος της Παρθένου».

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Θεῖον βλάστημα, Ἐδέσσης ὤφθης, καὶ ἰσότιμος, κλεινῶν Μαρτύρων, Ἀθληφόρε Παρθένα φερώνυμε· τοῦ γὰρ πατρὸς τὴν κακίαν ἐλέγξασα, ὑπὲρ Χριστοῦ θεοφρόνως ἐνήθλησας· ὅθεν πρέβευε, δοθῆναι τοῖς σὲ γεραίρουσι, πταισμάτων ἱλασμὸν καὶ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Ἑορτάζει σήμερον, τῶν Ἐδεσσαίων ἡ πόλις, τὴν ἁγίαν μνήμην σου, Παρθενομάρτυς Παρθένα· χαίρει γάρ, πιστῶς σε θρέψασα ἐν Κυρίῳ, μέλπουσα, τοῦ μαρτυρίου σου τοὺς ἀγῶνας, οὓς διήνυσας ἀνδρείως, ὑπὲρ τῆς δόξης Χριστοῦ πανεύφημε.

Μεγαλυνάριον

Χαίροις Ἐδεσσαίων ἡ καλλονή, Παρθένα θεόφρον, νύμφη ἄφθορε τοῦ Χριστοῦ· χαίροις Ὀρθοδόξων, Ἑλλήνων θυμηδία, σεμνὴ Παρθενομάρτυς ἀξιοθαύμαστε.