Τή γενναιοδωρία σου ποτέ μήν τήν δείχνεις στόν κενόδοξο. Ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσανίνωφ

Τή γενναιοδωρία σου ποτέ μήν τήν δείχνεις στόν κενόδοξο.
Ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσανίνωφ

Ο κενόδοξος όσο σκυφτός είναι στους ανωτέρους τόσο θρασύς και απάνθρωπος γίνεται προς τους κατωτέρους.
Υπάρχει προσκύνηση αγία που γίνεται από ταπείνωση, από σεβασμό προς τον πλησίον, από σεβασμό προς την εικόνα του Θεού, από σεβασμό προς τον αδελφό του Χριστού.
Και υπάρχει προσκύνηση ψυχοκτόνα, προσκύνηση υστερόβουλη, προσκύνηση ανθρωπάρεσκη και συνάμα μισάνθρωπη, προσκύνηση θεομίσητη.
Είναι η προσκύνηση που ζήτησε ο σατανάς από τον Θεάνθρωπο με αντάλλαγμα όλα τα βασίλεια του κόσμου και τη λαμπρότητά τους.
Προσεκτικά παρατήρησε όσους σε προσκυνούν. Το κάνουν άραγε από σεβασμό προς τον άνθρωπο; Το κάνουν από αγάπη και ταπείνωση;
Ή μήπως η προσκύνησή τους αφενός ικανοποιεί τη δική μας υπερηφάνεια και αφετέρου αποβλέπει στο δικό τους πρόσκαιρο συμφέρον;
Μεγάλε της γης! Προσεκτικά παρατήρησε και συνετά συλλογίσου. Μπροστά σου σέρνονται η υποκρισία, το ψέμα, η κενοδοξία.Αυτοί που σε προσκυνούν, όταν πετύχουν τον σκοπό τους θα σε χλευάσουν και με την πρώτη ευκαιρία θα σε προδώσουν.
Τη γενναιοδωρία σου ποτέ μην την δείχνεις στον κενόδοξο!Ο κενόδοξος όσο σκυφτός είναι προς τους ανωτέρους του τόσο θρασύς και απάνθρωπος είναι προς τους κατωτέρους του
Πώς θα καταλάβεις τον κενόδοξο;
Από την ιδιαίτερη ικανότητα και επίδοσή του στην κολακεία, την ιδιοτελή προθυμία του για εξυπηρετικότητα, το ψέμα και γενικά τη φαυλότητα και τη χαμέρπεια.
Οι επιπόλαιοι κριτές συχνά θεωρούν ταπεινό έναν υποκριτή και τιποτένιο που επιδιώκει να αρέσει στους ανθρώπους. Αυτός όμως στην πραγματικότητα δεν είναι παρά μια άβυσσος κενοδοξίας.
Απεναντίας υπερήφανο θεωρούν εκείνον που δεν αποζητά επαίνους ή αναγνώριση από τους ανθρώπους και γι΄ αυτό δεν σέρνεται δουλικά μπροστά τους. Αυτός είναι αληθινός υπηρέτης του Θεού.
Έχοντας γνωρίσει τη θεϊκή δόξα που αποκαλύπτεται μόνο στους ταπεινούς, οσφράνθηκε τη δυσοσμία της ανθρώπινης δόξας κι έφυγε μακριά της.
Την ψυχή που πετά ψηλά, την ψυχή που ελπίζει στα ουράνια, την ψυχή που περιφρονεί τα φθαρτά αγαθά του κόσμου, την ψυχή που δεν γνωρίζει τη φτηνή δουλοπρέπεια και τη χαμέρπεια των ανθρώπων εσφαλμένα την αποκαλούμε υπερήφανη επειδή δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις των παθών μας…
Αυτό που θεωρείς υπερηφάνεια δεν είναι παρά η αγία ταπείνωση.
Η ταπείνωση είναι ευαγγελική διαδασκαλία και αρετή, είναι το μυστικό ένδυμα και η μυστική δύναμη του Χριστού.
Ντυμένος την ταπείνωση ήρθε ανάμεσά μας ο Θεός.
Όποιος από τους ανθρώπους ντυθεί την ταπείνωση γίνεται όμοιος με τον Θεό».

ΠΕΡΙ ΑΝΘΡΩΠΑΡΕΣΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΕΝΟΔΟΞΙΑΣ
Ἀββᾶς Ἀμμωνᾶς

«ἐκεῖ ἐφοβήθησαν φόβον, οὗ οὐκ ἦν φόβος, ὅτι
ὁ Θεός διεσκόρπισεν ὀστᾶ ἀνθρωπαρέσκων·
κατῃσχύνθησαν, ὅτι ὁ Θεός ἐξουδένωσεν αὐτούς.»
Ψαλμ. 52 : 6
Χαίρετε ἐν Κυρίῳ, τιμιώτατοι ἀδελφοί.
Γράφω σέ σᾶς πού ἀγαπᾶ ὁ Θεός καί πού ἀναζητᾶτε τόν Κύριο ὁλόψυχα καί ἀληθινά. Ὅσοι προσεύχονται μέ τόν τρόπο αὐτό εἰσακούονται ἀπό τόν Θεό καί εὐλογοῦνται σέ ὅλα τά ἔργα τους καί ἐκπληρώνονται ὅλα τά αἰτήματα, γιά τά ὁποῖα Τόν παρακαλοῦν. Ὅσοι ὅμως δέν προσεύχονται ὁλόψυχα, ἀλλά μέ δισταγμό, καί ἐργάζονται γιά νά δοξασθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους, αὐτοί δέν εἰσακούονται ἀπό τόν Θεό, σέ ὅσα Τόν παρακαλοῦν. Μᾶλλον Τόν ἐξοργίζουν μέ τά ἔργα τους, καθως ἔχει γραφῆ: «Ὁ Θεός διεσκόρπισεν ὀστᾶ ἀνθρωπαρέσκων» (Ψαλμ. 52 : 6).

«ἰδού ἄνθρωπος, ὁς οὐκ ἔθετο τόν Θεόν βοηθόν αὐτοῦ,
ἀλλ᾿ ἐπήλπισεν ἐπί τό πλῆθος τοῦ πλούτου αὐτοῦ
καί ἐνεδυναμώθη ἐπί τῇ ματαιότητι αὐτοῦ.»
Ψαλμ. 51 : 9
Βλέπετε πόσο ὁ Θεός ὀργίζεται γιά τά ἔργα τους καί δέν ἱκανοποιεῖ κανένα ἀπό τά αἰτήματα, πού Τοῦ ζητοῦν, καί ἐπί πλέον τούς ἐναντιώνεται. Καί τοῦτο διότι δέν ἐκτελοῦν μέ πίστι τό ἔργο τους, ἀλλά μέ ἀνθρωπαρέσκεια. Ἔτσι ἡ θεϊκή δύναμις δέν κατοικεῖ μέσα τους καί δέν προοδεύουν σέ κανένα ἀπό τά ἔργα πού ἐπιχειροῦν.
Γι᾿ αὐτό δέν ἀπολαμβάνουν καί τήν χαρά της. Ἡ ψυχή τους πιέζεται ἀπό τό βάρος ὅλων τῶν πράξεων τους. Ἔτσι ζοῦν οἱ περισσότεροι μοναχοί. Δέν ἔχουν δεχθῆ τήν χάρι πού ἐνθαρρύνει τήν ψυχή, πού τήν κάνει νά χαίρεται καί πού τῆς προσφέρει καθημερινά εὐφροσύνη καί θέρμη θεϊκή. Δέν τούς ἐπισκιάζει ἡ Θεία Χάρις, γιατί ἐπιζητοῦν σέ ὅλα τά ἔργα τους τόν ἔπαινο τῶν ἀνθρώπων. Ὅποιος ἐκτελεῖ τά ἔργα του μέ ἀνθρωπαρέσκεια εἶναι βδελυκτός στήν Θεία Χάρι.

«τίς δώσει ἐκ Σιών τό σωτήριον τοῦ Ἰσραήλ;
ἐν τῷ ἀποστρέψαι Κύριον τήν αἰχμαλωσίαν
τοῦ λαοῦ αὐτοῦ ἀγαλλιάσεται Ἰακώβ
καί εὐφρανθήσεται Ἰσραήλ.»
Ψαλμ. 52 : 7
Ἀγαπητοί μου, ὁ Θεός γνωρίζει τόν καρπό τῶν κόπων σας. Ἀγωνισθῆτε λοιπόν νά κατανικήσετε σέ κάθε περίπτωσι τήν κενοδοξία. Ἔτσι ὅλος ὁ καρπός θά γίνη εὐπρόσδεκτος καί θά διατηρηθῆ ἀκέραιος ἐνώπιον τοῦ Δημιουργοῦ. Ἔτσι θά λάβετε τήν Θεία Χάρι, πού ἀξίζει περισσότερο ἀπό ὅλα τά ἔργα.
Ἔχω πεποίθησι, ἀδελφοί, ὅτι μέ ὅλη σας τήν δύναμι πολεμᾶτε τήν κενοδοξία καί ἀγωνίζεσθε ἐναντίον της ἀκατάπαυστα. Γι᾿ αὐτό καί ὁ κόπος τῶν κόπων σας διατηρεῖται.

«ὁ Θεός, ἐν τῷ ὀνόματί σου σῶσον με
καί ἐν τῇ δυνάμει σου κρῖνόν με.»
Ψαλμ. 53 : 3
Τό πονηρό πνεῦμα τῆς κενοδοξίας πολεμᾶ κάθε καλή προσπάθεια πού ἀναλαμβάνει ὁ ἄνθρωπος, γιατί θέλει νά διασκορπίση καί νά ἀχρηστεύση τόν πνευματικό του καρπό καί νά ἐμποδίση τούς ἀνθρώπους νά ἐξαγιασθοῦν σύμφωνα μέ τό θεῖο θέλημα.
Τό πνεῦμα τῆς κενοδοξίας πολεμᾶ ἐπίσης ἐκείνους πού θέλουν νά γίνουν πραγματικά πιστοί. Ἐάν λοιπόν μερικοί, πού θέλουν νά γίνουν τέτοιοι, ἐπαινεθοῦν σάν πιστοί ἤ ἀσκητικοί ἤ ἐλεήμονες, ἀμέσως τό πονηρό πνεῦμα τούς πολεμᾶ. Ὡρισμένους μάλιστα τούς νικᾶ, ὁπότε διασκορπίζει καί ἐξαφανίζει τόν καρπό τους, γιατί τούς παρακινεῖ νά ζοῦν μέ ἀνθρωπαρέσκεια.
Ἔτσι καταστρέφει τόν καρπό τῶν ἀγώνων τους, καί ἐνῶ στά μάτια τῶν ἀνθρώπων φαίνονται ὅτι ἔχουν καρπό, στά μάτια τοῦ Θεοῦ δέν ἔχουν τίποτε. Γι᾿ αὐτό, ἐπειδή δηλαδή ὁ Θεός δέν βρῆκε καλούς τούς καρπούς τους, δέν τούς ἔδωσε τήν Θεία Χάρι. Τούς ἄφησε ἄδειους καί τούς ἀποστέρησε ἀπό τήν τόσο δυνατή γλυκύτητά της.
Σ᾿ Αὐτόν πρέπει κάθε δόξα, τιμή καί προσκύνηση,
τώρα καί πάντοε καί στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν!

«θυσία τῷ Θεῷ πνεῦμα συντετριμμένον,
καρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένην
ὁ Θεός οὐκ ἐξουδενώσει.»
Ψαλμ. 50 : 19
ΆΓΙΟΥ ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ
ΤΟΝ ΤΑΠΕΙΝΟ «ΥΨΩΝΕΙ » ΚΑΙ ΔΟΞΑΖΕΙ Ο ΘΕΟΣ

Ποιος έχει δει άνθρωπο πού να λάμπει με τίς αρετές του, αλλά να φαίνεται ευκαταφρόνητος στους ανθρώπους; Πού ή ζωή του να είναι φωτεινή και να είναι σοφός στη γνώση, αλλά να έχει ταπεινό φρόνημα; Μακάριος είναι όποιος κατά Θεόν ταπεινώνει τον εαυτό του σε όλες τίς περιστάσεις και μπροστά σε όλους τους ανθρώπους, γιατί αυτός θα δοξαστεί γιατί ένας τέτοιος άνθρωπος, πού ταπεινώνει τον εαυτό του και τον μικραίνει, από το Θεό δοξάζεται.
Και αν κανείς υπομένει και πείνα και δίψα για την αγάπη του Θεού, όπως οί Απόστολοι και οί Μάρτυρες, θα τον μεθύσει ό Θεός με τα επουράνια αγαθά του.Και όποιος δεν έχει να ντυθεί για την αγάπη του Θεού, τον ντύνει ό Θεός με τη στολή της αφθαρσίας και της δόξας.
Και όποιος ζει στη φτώχεια για την αγάπη του Θεού, ό Θεός τον παρηγορεί με τον αληθινό του πλούτο. Ταπείνωσε τον εαυτό σου για την αγάπη του Θεού, όπως ό Κύριος και οί Άγιοι, και χωρίς να το καταλάβεις θα δοξαστείς πολύ σε όλη σου τη ζωή. Να θεωρείς τον εαυτό σου αμαρτωλό, για να είναι δίκαιη όλη ή ζωή σου. Μη φανερώνεις τη σοφία σου, για να μην υψηλοφρονήσεις, και μη κάνεις το σοφό, ενώ είσαι αμαθής. Και εάν τον αφελή και τον αμαθή η ταπείνωσή του τον υψώνει, πόσης άραγε τιμής θα γίνει πρόξενος (η ταπείνωση) για τους μεγάλους και σπουδαίους ανθρώπους;

Να φεύγεις μακριά από την κενοδοξία, και θα δοξαστείς. Να φοβάσαι την υπερηφάνεια, και θα θεωρείσαι σπουδαίος. Ή κενοδοξία δε δόθηκε στους ανθρώπους από το Θεό, ούτε η υψηλοφροσύνη στις γυναίκες. Αν με τη θέλησή σου απαρνήθηκες, μοναχέ, όλα τα κοσμικά πράγματα, για τιποτένιο πράγμα σε καμιά περίπτωση να μη φιλονικήσεις. Αν σιχάθηκες την κενοδοξία, φεύγε μακριά άπ’ αυτούς πού την κυνηγούν. Να αποφεύγεις αυτούς πού αγαπούν τίς περιουσίες και να μη ζητάς αλλά αποκτήματα.
Να συναναστρέφεσαι με αυτούς πού έχουν ταπείνωση, και θα μάθεις και συ τους τρόπους τους. Γιατί αν το να βλέπεις τους ταπεινούς είναι ωφέλιμο, πόσο μάλλον ή διδασκαλία τους.
Να τιμάς τον πλησίον σου
Πίεσε τον εαυτό σου, όταν συναντήσεις ένα άλλον άνθρωπο, να τον τιμήσεις πάνω από την αξία του. Φίλησε του τα χέρια και τα πόδια, και κράτησε τα χέρια του με πολλή τιμή και βάλε τα στα μάτια σου, και παίνεψε τον και γι’ αυτά πού δεν έχει. Και όταν αποχωρισθεί από σένα, πες γι’ αυτόν ότι καλό και σπουδαίο γιατί με αυτό τον τρόπο, ή με παρόμοιους τρόπους, τον προσελκύεις στο καλό, και τον αναγκάζεις να ντρέπεται για τα καλά λόγια πού του απηύθυνες.
Και σπέρνεις μέσα του σπέρματα αρετής. Κι όσο για σένα, από μια τέτοια συνήθεια πού αποκτάς με τον καιρό, τυπώνεται μέσα σου αγαθός χαρακτήρας, και αποκτάς πολλή ταπείνωση, και χωρίς κόπο κατορθώνεις μεγάλες αρετές. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά κι αν έχει αυτός κάποια ελαττώματα, καθώς εσύ τον τιμάς, με ευχαρίστηση δέχεται εκ μέρους σου τη θεραπεία από συστολή για την τιμή πού του απέδωσες.

ΔΙΔΑΧΕΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

ΠΕΡΙ ΚΕΝΟΔΟΞΙΑΣ
Μέγας Βασίλειος. Κενόδοξος είναι εκείνος που κάνει η λέγει κάτι για την κούφια δόξα του κόσμου. Φ-Αγ.Μάξιμου Ομολ.15Ε-279
Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνὸς· Κενὴ ἡ κενοδοξία, οὐ διὰ τὸ ἀγαπᾶν τὴν δόξαν, ἀλλὰ διὰ τὸ μὴ ἀγαπᾶν τὴν ἐκ Θεοῦ δόξαν. Γνώθι σ’αὐτὸν-195

Αγάπιος Μον. Κενοδοξία είναι μία άτακτος όρεξις, να επιδείχνης, και να φανερώνεις την αξίαν σου και ευγένειαν, ή τινά αγαθοεργίαν, διά να λάβεις δόξαν, ή φήμην, ή άλλο τι των άνωθεν. Αμή εάν το κάνεις είς δόξαν Θεού, και νουθέτησιν του πλησίον, δεν αμαρτάνεις, ότι ο Κύριος θέλει να φανερώνωνται τα καλά έργα, διά να δοξάζεται η χάρις του. Αμαρτωλών Σωτηρία-45

Νικηφόρου Θεοτόκη. Πρῶτον ἀπὸ ὅλα τὰ προαιρετικὰ πάθη ἀναφαίνεται εἰς τὸν ἄνθρωπον τὸ πάθος τῆς κενοδοξίας. Εἰς τὸ νήπιον οὐδὲν πάθος προαιρέσεως βλέπεις· πρῶτον δὲ προκύπτει εἰς αὐτὸ ἡ κενοδοξία· ὅταν τιμᾷς αὐτό, δεικνύει σημεῖα χαρᾶς· καὶ ὅταν ἐπαινῇς αὐτό, εὐφραίνεται καὶ γίνεται πρόθυμον· ἐὰν δὲ εἴπῃς κατ’ αὐτοῦ περιφρονητικόν λόγον, σκυθρωπιάζει εὐθὺς καὶ κλαίει. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. σελ.125
Νικηφόρου Θεοτόκη. Τῆς κενοδοξίας τὸ πάθος ἀκολουθεῖ ἕως θανάτου· διότι καὶ παιδία, καὶ νέοι, καὶ γέροντες, καὶ ἐσχατόγηροι, καὶ ἡμίθνητοι ὀρέγονται καὶ θέλουσι τὴν τιμὴν καὶ τὸν ἔπαινον. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. σελ.125
Νικηφόρου Θεοτόκη. Ἡ κενοδοξία ἀκολουθεῖ πολλάκις καὶ μετὰ θάνατον· τὰ πολυέξοδα σάβανα, οἱ πολύτιμοι τάφοι, αἱ ὑψηλαὶ πυραμίδες, τὰ ὁμοιώματα τῶν προσώπων καὶ οἱ χαρακτῆρες, αἱ λαμπραὶ στῆλαι, τὰ μεγαλορρήμονα ἐπιγράμματα, καὶ τὰ λοιπά, ὅσα ἤ ἡμεῖς πρὸ τοῦ θανάτου, ἤ οἱ συγγενεῖς καὶ οἱ φίλοι μετὰ θάνατον ἑτοιμάζουσι, τὶ ἄλλο εἶναι εἰμὴ δυσώδης τῆς δοξομανίας καπνός; Περὶ τῶν τοιούτων ἀνθρώπων ὁ ἅγιος τοῦ Θεοῦ Προφήτης εἶπεν· «Οἱ τάφοι αὐτῶν οἰκίαι αὐτῶν εἰς τὸν αἰῶνα, σκηνώματα αὐτῶν εἰς γενεὰν καὶ γενεάν, ἐπεκαλέσαντο τὰ ὀνόματα αὑτῶν ἐπὶ τῶν γαιῶν αὑτῶν» (Ψαλμ. μη΄, 12). Κυριακοδρόμιον Α. 125

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ἐκεῖνος φροντίζει ἵνα ἐπαινῶσιν αὐτὸν ὡς εὔμορφον, ὡς φρόνιμον, ὡς ἔξυπνον· οὗτος θέλει καὶ ἀγωνίζε-ται ἵνα ὑπολογίζουν αὐτὸν εὐγενῆ, πλούσιον, ἀξιωματικόν· θέλει ὁ ἄλλος καὶ ἐπιμελεῖται ἵνα τιμῶσιν αὐτὸν ὡς διδάσκαλον καὶ σοφὸν καὶ παντεχνίτην· καὶ ἄλλος πάλιν θέλει νὰ ἐπιτηδεύηται παντὶ τρόπῳ ἵνα νομίζωσιν αὐτὸν φιλοδίκαιον, σώφρονα, φιλάγαθον, ἐνάρετον. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. σελ.125
Νικηφόρου Θεοτόκη. Ὅταν, παραδείγματος χάριν, ψάλλῃς ἤ ἀναγινώσκῃς μόνος ἐπ’ ἐκκλησίας, τότε νυστάζεις, μαραίνεται ἡ φωνή σου, φεύγουσι τὰ λόγια ἀπὸ τοῦ στόματός σου, οὐδεμίαν προθυμίαν ἔχει ἡ ψυχή σου· ἐὰν δέ, στρέψας τοὺς ὀφθαλμοὺς ἴδῃς ὅτι ἦλθον καὶ συμπαρίστανται ἀκροαταί, φεύγει εὐθὺς ἡ νύστα, ἀνοίγει τὸ στόμα σου, λαμπρύνεται ἡ φωνή σου, προφέρεις τὰ λόγια καθαρά, ἔρχεται εἰς σὲ προθυμία πολλὴ καὶ δύναμις μεγάλη, μὲ ἕνα λόγον γίνεσαι ἄλλος ἐξ ἄλλου. Κυριακοδρόμιο-Α125
Νικηφόρου Θεοτόκη. Ὅταν ἀκούσω ὅτι ἐπαινοῦσι τὴν ἀνδρείαν μου, ἤ μεγαλύνουσι τῶν ἀρετῶν μου τὰ κατορθώματα, τότε γίνομαι περίχαρος καὶ πολλὰ πρόθυμος· ὅταν δὲ βλέπω ὅτι οὐδεὶς οὔτε ἐπαινεῖ, οὔτε κάμνει λόγον, οὔτε κἄν γνωρίζει τὰ ἔργα μου, τότε σκυθρωπιάζω, καὶ γίνομαι ὀκνηρὸς καὶ δυσκίνητος· τοῦτο εἶναι πνεῦμα κενοδοξίας, κατακυριεῦον τὴν καρδίαν μου, ἐγὼ δὲ ὁ ἄθλιος ἀναισθητῶ καὶ οὐδόλως τοῦτο γνωρίζω. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. σελ.125
Ἀγ.Γρηγορίου Θεολόγου. Τὴ δόξα νὰ μὴ τὴν ποθεῖς οὔτε ὅλην, οὔτε πολύ. Διότι εἶναι καλύτερο νὰ εἶσαι παρὰ νὰ νομίζεις ὅτι εἶσαι. Ἐὰν ὅμως εἶσαι ἀχόρταγος γι’ αὐτό, νὰ μὴ ἐπιδιώκεις τὴν ἄσκοπη δόξα, οὔτε τῆς νεότητας, ἢ τὴν ἐπιτηδευμένη. Διότι τὶ ὠφελεῖται ὁ πίθηκος ἀκούοντας νὰ τὸν λένε λιοντάρι; Ἔργα Ἀγ.Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ ΕΠΕ τομ. 8,83
Αγ.Μάρκου Ερημ Υψηλόφρων και κενόδοξος συναλάσσονται μεταξύ τους ευχαρίστως· γιατί ο πρώτος επαινεί τον κενόδοξο που υποτάσσεται δουλικά, ενώ ο δεύτερος εξυψώνει τον υψηλόφρωνα επαινώντας τον συνεχώς. Φ-Αγ.Μάρκου Ερημ. τ13,77

Ἀγ.Νείλου. Ἡ κενοδοξία διαφέρει ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια. Γιατὶ κενοδοξία ὑπάρχει ὅταν κάνουμε κάποιο κατόρθωμα γιὰ τὴν ἀνθρώπινη δόξα, ἐνῶ ὑπερηφάνεια, ὅταν θεωροῦμε τοὺς ἑαυτούς μας μεγάλους καὶ σπουδαίους καὶ κατηγοροῦμε ἄλλους. Καὶ ἡ κενοδοξία βέβαια φυτρώνει μὲ τὴν πράξη, ἐνῶ ἡ ὑπερηφάνεια μὲ τὴ φήμη. Καὶ ἡ μία ἀποτελεῖ τὴν ἀρχὴ τῆς οἴησης, ἐνῶ ἡ ὑπερηφάνεια τὸ τέλος. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-451

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ὁ κενόδοξος δείχνει ὅτι εἶναι πιστός, ἐνῶ εἶναι εἰδωλολάτρης. Φαινομενικὰ μὲν σέβεται τὸν Θεόν, ἀλλὰ στὴν πραγματικότητα ἐπιζητεῖ νὰ ἀρέση στοὺς ἀνθρώπους καὶ ὄχι στὸν Θεόν. Κενόδοξος εἶναι κάθε ἐπιδεικτικὸς ἄνθρωπος. Τοῦ κενοδόξου ἡ νηστεία εἶναι χωρὶς μισθὸ καὶ ἡ προσευχὴ ἄκαιρη καὶ ἄστοχη. Διότι καὶ τὰ δύο τὰ κάνει γιὰ τὸν ἀνθρώπινο ἔπαινο. Ὁ κενόδοξος ἀσκητὴς εἶναι διπλᾶ ἀδικημένος, ἀφοῦ καὶ τὸ σῶμα του τὸ τυραννεῖ, καὶ μισθὸ δὲν παίρνει. Κλίμαξ 238-239
Καὶ πάλιν ὁ Γέρων εἶπε· «ποῖον ἁμάρτημα πλέον τῶν ἄλλων μισεῖ ὁ Θεός;». Καὶ ὁ Ἄγγελος ἀπεκρίθη· «τὴν κενοδοξίαν· αὕτη μόνη ὅλον τὸν κόσμον ἀπώλεσεν, ὅτι δι’ αὐτῆς ὁ πρωτόπλαστος τῶν δαιμόνων ἀπώλετο, δι’ αὐτῆς ὁ Φαρισαῖος τοὺς κόπους ἀπώλε­σε· διότι ὁ ἄνθρωπος ἐὰν πέση εἰς τοιοῦτον πάθος, δύσκολον εἶναι νὰ ἐγερθῆ». Ἀποκάλυψις εἰς τὸν Ἀββᾶ Μακάριο.