Άγιος Αχόλιος Επίσκοπος Θεσσαλονίκης Και Οι Συν Αυτώ Λοιποί Άγιοι

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου κατά το ορθόδοξο εορτολόγιο, εορτάζει ο Άγιος Αχόλιος Επίσκοπος Θεσσαλονίκης

Βιογραφία
Ο Άγιος Αχόλιος (ή Ασχόλιος) έζησε και έδρασε κατά τα έτη 360 - 383 μ.Χ. Καταγόταν από την Καισάρεια, αλλά δεν αποκλείεται, σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες, να καταγόταν από την Αχαΐα, αφού σε αυτές αναφέρεται ως μοναχός στην Αχαΐα. Αν οι πληροφορίες αυτές είναι ακριβείς, τότε πρέπει να δεχθούμε ότι ήδη τον 4ο αιώνα μ.Χ. ο μοναχισμός είχε εμφανισθεί στην Πελοπόννησο.

Η εκλογή του Αγίου ως Επισκόπου Θεσσαλονίκης έγινε, για την ειρήνευση του λαού της πόλεως και ολόκληρης της Μακεδονίας. Η εποχή ήταν ταραγμένη εξαιτίας των αιρέσεων. Οι Αρειανοί, οι Πνευματομάχοι, οι οπαδοί του Απολλιναρίου και άλλοι, μείωναν την αγάπη και την πίστη. Ο Άγιος Αχόλιος προτιμούσε τους χρόνους των διωγμών, γιατί τότε έλαμπε η πίστη των Χριστιανών, ενώ λυπόταν για την ύπαρξη των αιρέσεων. Γι’ αυτό και έτρεφε θαυμασμό προς τους Μάρτυρες και προς τον στύλο της Ορθοδοξίας, τον Μέγα Αθανάσιο (βλέπε 18 Ιανουαρίου).

Εκτός από τις αιρέσεις που δημιουργούσαν προβλήματα στην αυτοκρατορία, προβλήματα σοβαρά και μάλιστα οξύτατα, δημιουργούσαν και οι επιδρομές των βαρβαρικών φυλών. Οι βασιλείς Γρατιανός και Θεοδόσιος πέτυχαν λαμπρές νίκες, αφού αντιμετώπισαν με επιτυχία, ο μεν πρώτος τους Αλαμανούς, που παρείχαν πράγματα στην Γαλλία, ο δε δεύτερος τους Γότθους και τους Ούννους. Ιδιαίτερα αναφερόμαστε στους αγώνες κατά των Γότθων και Ούννων, διότι κατά τους αγώνες αυτούς διακρίθηκε ο Θεοδόσιος. Τον βασιλέα Θεοδόσιο τότε παρότρυνε και ενίσχυσε ηθικά ο Επίσκοπος Θεσσαλονίκης Αχόλιος. Οι βάρβαροι λαοί, που λυμαίνονταν τις γύρω από τη Θεσσαλονίκη πόλεις, δεν μπόρεσαν να διατρυπήσουν με τις βολές τους τον Άγιο Αχόλιο.

Ο Θεοδόσιος, μετά από τον θρίαμβό του εναντίων «τῶν ἀμφὶ τὸν Ἴστρον βαρβάρων», ήλθε στη Θεσσαλονίκη. Τον θριαμβευτή αυτοκράτορα υποδέχθηκε ο Άγιος, του οποίου η επίδραση στον βασιλέα για θέματα εκκλησιαστικά ήταν αποφασιστική.

Ο Θεοδόσιος στη Θεσσαλονίκη, το 380 μ.Χ., ασθένησε βαριά. Ο Άγιος Αχόλιος «μυσταγωγήσας τὸν Θεοδόσιον» συνετέλεσε στην επιβολή της Ορθοδοξίας σε ολόκληρη την αυτοκρατορία. Ο αυτοκράτορας εμπνεόμενος από το δόγμα της Νίκαιας, όχι μόνο δήλωσε επίσημα της αφοσίωσή του στο Σύμβολο της Νίκαιας, αλλά και εξέδωσε την 28η Φεβρουαρίου του 380 μ.Χ. το περίφημο διάταγμα της Θεσσαλονίκης. Με το διάταγμα αυτό ο Θεοδόσιος καλούσε τους αιρετικούς «μὴ μετασχεῖν τῆς Ἀρείου δόξης».

Ο Άγιος βρισκόταν σε αλληλογραφία με τον Μέγα Βασίλειο (βλέπε 1 Ιανουαρίου), ο οποίος γράφοντας προς αυτόν τον αποκαλεί φωστήρα της Εκκλησίας και τον επαινεί. Έλαβε μέρος στην Β’ Οικουμενική Σύνοδο και διακρίθηκε για την αγιότητα του βίου του και την ορθόδοξη πνευματικότητά του.

Ο Άγιος Αχόλιος κοιμήθηκε με ειρήνη μεταξύ των ετών 383 και 384 μ.Χ.

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου κατά το ορθόδοξο εορτολόγιο, εορτάζει ο Όσιος Γεννάδιος ο εν Κοστρόμα ο Λιθουανός

Βιογραφία
Ο Όσιος Γεννάδιος γεννήθηκε στην πόλη Κοστρόμα της Λιθουανίας και ήταν υιός ευσεβούς και ευγενούς οικογενείας. Το όνομά του ήταν Γρηγόριος και από την παιδική ηλικίας έδειξε μεγάλη αγάπη προς την λειτουργική ζωή της Εκκλησίας.

Επειδή στην περιοχή που μεγάλωσε, πλεόναζε το ρωμαιοκαθολικό στοιχείο, ηθέλησε να εγκαταλείψει τη γενέτειρά του και να πάει να ζήσει στη γειτονική Ρωσία. Έτσι έφτασε στη Μόσχα, όπου γνώρισε έναν άλλο νέο, τον Θεόδωρο, με την ίδια φλογερή αγάπη για το μοναχικό βίο. Μαζί πήγαν να συμβουλευτούν τον Άγιο Αλέξανδρο του Σβερ (βλέπε 30 Αυγούστου), ο οποίος τον μεν Γρηγόριο έστειλε στη μονή του Κομέλση, ενώ τον Θεόδωρο πίσω στον κόσμο.

Στη μονή του Κομέλση ο Γρηγόριος έγινε ο πιο αφοσιωμένος μαθητής του Αγίου Κορνηλίου (βλέπε 19 Μαΐου) και εκάρη μοναχός με το όνομα Γεννάδιος. Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος στόλιζαν την ύπαρξη του νέου μοναχού.

Προς το τέλος του βίου του ο Άγιος Κορνήλιος πήρε μαζί του τον Όσιο Γεννάδιο και ίδρυσαν μια νέα μονή στην Κοστρόμα, τη μονή Λιουμπεμώφ. Εκεί έζησε ο Όσιος τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του με ειρήνη και άσκηση. Ο Θεός τον αξίωσε να κάνει θαύματα και να έχει το προορατικό χάρισμα. Ο Τσάρος Ιβάν τον ευλαβείτο πολύ και τον έκανε παιδαγωγό της θυγατέρας του.

Ο Όσιος Γεννάδιος κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 1565 μ.Χ.

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου κατά το ορθόδοξο εορτολόγιο, εορτάζει ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω

Βιογραφία
Eν σαρκί ως άσαρκος έζησας πάτερ,
Και τοις ασάρκοις νυν συνευφραίνη νόοις.

Ο Άγιος Διονύσιος γεννήθηκε λίγο πριν το 1500 μ.Χ. στο ορεινό χωριό Σκλάταινα της Καρδίτσας, την σημερινή Δρακότρυπα. Το όνομά του ήταν Δημήτριος και από παιδί επέδειξε ζήλο για την αγάπη του Χριστού και την ασκητική ζωή.

Σε ηλικία 18 ετών μόνασε στα Μετέωρα λαμβάνοντας το όνομα Δανιήλ.

Τρία χρόνια αργότερα, αναζητώντας πιο απομονωμένο τόπο και επειδή δεν του έδιναν την ευκαιρία ν’ αναχωρήσει, πήδηξε ως δια θαύματος κάτω από το βράχο των Μετεώρων και μετέβη στις Καρυές του Αγίου Όρους. Εκεί γίνεται ιερεύς και μεγαλόσχημος μοναχός, μετονομασθείς σε Διονύσιο.

Αργότερα εγκαθίσταται στην σκήτη Καρακάλου όπου έζησε ερημικά για δέκα έτη με αυστηρή άσκηση, προσευχή και νηστεία, βιώνοντας πολλές θαυματουργικές ενέργειες του Θεού. Η ισάγγελη ζωή του στάθηκε αιτία της εκλογής του ως ηγουμένου της βουλγαρικής, τότε, μονής Φιλοθέου. Συναντώντας μεγάλες αντιδράσεις για τον τρόπο ζωής που θέλησε να εφαρμόσει στην μονή εγκατέλειψε το Άγιο Όρος και εγκαταστάθηκε γύρω στο 1524 μ.Χ. στην μονή Τιμίου Προδρόμου στη Βέροια.

Θέλοντας ν’ αποφύγει την εκλογή του σε επίσκοπο που επεδίωκαν οι κάτοικοι της περιοχής, αναχώρησε κρυφά και μετέβη στον Όλυμπο. Εκεί ασκήτευσε σ’ ένα σπήλαιο που σώζεται μέχρι και σήμερα. Συκοφαντούμενος όμως εκδιώχθηκε από το ασκητήριό του και αναχώρησε για το Πήλιο, όπου το 1542 μ.Χ. ίδρυσε τη μονή της Αγίας Τριάδος Σουρβίας έπειτα από θαυματουργική υπόδειξη του Θεού.

Μετά από τρία έτη και λόγω της παντελούς ανυδρίας που έπληξε τον τόπο των διωκτών του, επέστρεψε επισήμως με πρόσκληση του διώκτη του Αγά Σάκου. Με την αγγελική βιωτή του γρήγορα προσείλκυσε πλήθος μοναχών, ο ίδιος όμως χρησιμοποιούσε τα πλησιόχωρα σπήλαια για προσευχή και ησυχία, όπου ζούσε στο γνόφο της νοερής προσευχής. Δεν παρέλειπε, ωστόσο, να περιέρχεται τα γύρω χωριά για να κηρύξει, να εξομολογήσει και να στηρίξει τους σκλαβωμένους Έλληνες. Είχε απέραντη αγάπη για το λαό.

Εκοιμήθη εν ειρήνη, αφήνοντάς μας για ανεκτίμητο θησαυρό τα χαριτόβρυτα λείψανά του.

Σημείωση: Στη Δρακότρυπα η εορτή του πανηγυρίζεται επίσης την τελευταία Κυριακή του Ιουλίου.

Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τοῦ Ὀλύμπου οἰκήτωρ Πιερίας ἀγλάισμα, καὶ τῆς ἐπωνύμου Μονῆς σου ἱερὸν περιτείχισμα, ἐδείχθης Διονύσιε σοφέ, βιώσας ὥσπερ Ἄγγελος ἐν γῇ, καὶ παρέχεις τὴν ταχεῖαν σου ἀρωγήν, τοὶς εὐλαβῶς κραυγάζουσιν δόξα τῷ δεδωκότι σοὶ ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ πάσιν ἰάματα.

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου κατά το ορθόδοξο εορτολόγιο, εορτάζει ο Όσιος Ευσέβιος

Βιογραφία
Δεῦρο πρὸς ἡμᾶς εἰς τὰ τερπνὰ τοῦ πόλου,
Εὐσεβίῳ λέγουσιν οἱ τερπνοὶ Νόες.

Ο Όσιος Ευσέβιος ήταν κλεισμένος μέσα σ' ένα κελί πολύ μικρό και σκοτεινό, επειδή δεν είχε κανένα παράθυρο, και εκεί σκληραγωγούσε με διάφορες ασκήσεις το σώμα του.

Ύστερα από συνεχή παρακίνηση ενός πνευματικού του αδελφού, του Αμμιανού (ή Αμμωνίου), πήγε σε μοναστήρι για να δεχτεί την προστασία και την ηγουμενία των αδελφών. Εκεί ζούσε με πραότητα, ταπεινοφροσύνη και πολλή άσκηση. Έτρωγε κάθε τρεις ή τέσσερις ημέρες. Είχε σιδερένια ζώνη στη μέση του και βαρεία αλυσίδα στο λαιμό του.

Όταν κάποιος τον κατηγόρησε γι' αυτό, ο Ευσέβιος απάντησε: «Το κάνω αυτό για να αποφύγω τις παγίδες του διαβόλου, που προσπαθεί να με στερήσει από μεγάλα πράγματα. Δηλαδή τις αρετές, τη σωφροσύνη και τη δικαιοσύνη, Γι' αυτό λοιπόν και εγώ, έστησα πόλεμο εναντίον του μ' αυτά τα μικρά κακοπαθήματα, διότι αν με νικήσει δεν θα υπερηφανευθεί πολύ, αν όμως νικηθεί από μένα, θα είναι για γέλια, επειδή ούτε στα μικρά μπόρεσε να με νικήσει».

Έτσι λοιπόν θεάρεστα αφού έζησε ο όσιος Ευσέβιος, παρέδωσε ειρηνικά την ψυχή του στον Κύριο κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ.

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου κατά το ορθόδοξο εορτολόγιο, εορτάζει ο Όσιος Μαϋσιμάς ο Σύρος

Βιογραφία
Γλώσσαις λαλῶν πρὶν Μαϋσιμᾶς τῶν Σύρων,
Γλώσσαις, λαλεῖ νῦν, Ἀγγέλων πρὸς Ἀγγέλους.

Οι γραμματικές γνώσεις του Οσίου ήταν μέτριες. Διακρίθηκε όμως, για την πολύ ενάρετη ζωή του. Η εξωτερική του εμφάνιση ήταν μάλλον άσχημη. Και όμως, ενώ ο ίδιος ντυνόταν με παλιά φορέματα, τα φιλάνθρωπο έργα του ήταν πλούσια και αμέτρητα. Το κελί του έμενε πάντοτε ανοικτό για τους φτωχούς και τους ξένους, εφοδιαζόμενος δε με σιτάρι και λάδι, μοίραζε σ' όσους απ' αυτούς είχαν ανάγκη. Όταν κάποτε πληροφορήθηκε ότι ο άρχοντας της κωμοπόλεώς τους καταπίεζε τους γεωργούς, δεν δίστασε να παρουσιασθεί μπροστά στον υπερήφανο και λαμπροφορεμένο εκείνο εγωιστή με τα φτωχικά του ρούχα, και να του δώσει μαθήματα δικαιοσύνης και ευγενείας. Έτσι με τέτοιες άγιες ασχολίες τελείωσε τη θεοφιλή ζωή του. (Η μνήμη του επαναλαμβάνεται και στις 13 Φεβρουαρίου σαν Όσιος Μαϋουμάς ή Μαϊουμάς).

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου κατά το ορθόδοξο εορτολόγιο, εορτάζει ο Όσιος Σαλαμάνης ο Ησυχαστής

Βιογραφία
Οἴχῃ χαμερποῦς καὶ χαμαιζήλου βίου,
Ὑψηλὲ πράξει καὶ λόγῳ Σαλαμάνη.

Ο Όσιος Σαλαμάνης καταγόταν από μια κωμόπολη, που ήταν χτισμένη στη δυτική όχθη του ποταμού Ευφράτη και ονομαζόταν Καπερσανά. Επειδή αγάπησε την ερημική ζωή, ακολούθησε την οδό της μοναχικής πολιτείας και έστησε το κελί του κοντά στον ποταμό Ευφράτη.

Ο Επίσκοπος της πόλεως, που πληροφορήθηκε την αρετή του Οσίου, πήγε ο ίδιος να τον συναντήσει, για να τον πείσει να δεχθεί την ιεροσύνη, αλλά εκείνος αρνήθηκε και αρκέσθηκε στην ησυχία, την προσευχή και την μελέτη του θείου λόγου. Έτσι παρηγορούσε κατά Θεόν και οδηγούσε τις ψυχές των ανθρώπων στον Χριστό.

Στο Συναξάρι αναφέρεται ότι μια φορά πήγαν εκεί οι άνθρωποι από την κωμόπολη της καταγωγής του, που τον ήθελαν κοντά τους και χωρίς εκείνος να αντισταθεί ή να συγκατατεθεί, τον ήραν και τον έφεραν στην κωμόπολή τους, όπου έκτισαν ένα κελί και τον έκλεισαν εκεί. Και στο κελί αυτό ο Όσιος διέμενε με ησυχία και προσευχή. Ύστερα όμως από λίγες ημέρες έφθασαν εκεί νύχτα άνθρωποι από την αντίπερα κωμόπολη, που πήραν τον Όσιο και τον μετέφεραν στην δική τους κωμόπολη. Εκείνος ούτε αντίρρηση έφερε, ούτε κατέβαλε προσπάθεια να μην τον πάρουν, ούτε, πάλι, έδωσε την συγκατάθεσή του για την πράξη αυτή.

Έτσι, λοιπόν, ο Όσιος Σαλαμάνης κατέστησε τον εαυτό του τελείως νεκρό στην παρούσα ζωή και αγωνιζόταν μόνο να τηρήσει το θέλημα του Θεού, ο Οποίος τόσο αγάπησε τον άνθρωπο και παρέδωκε τον εαυτό Του για τη σωτηρία του.

Έτσι έζησε θεοφιλώς ο Όσιος Σαλαμάνης και κοιμήθηκε με ειρήνη.

Τετάρτη 23 Ιανουαρίου κατά το ορθόδοξο εορτολόγιο, εορτάζουν οι Άγιοι Δύο Μάρτυρες «οἱ ἐν τῷ Παρίῳ»

Βιογραφία
Ἔνδον βόθρου χωροῦσι Μάρτυρες δύω,
Θείου πόθου βάλλοντος ἔξω τὸν φόβον.

Οι δύο αυτοί Άγιοι, μαρτύρησαν αφού τους έριξαν μέσα σ' ένα λάκκο, στην πόλη Πάριον. Αυτή ήταν πόλη παραθαλάσσια με λιμάνι, μεταξύ Κυζίκου και Λαμψάκου στη Μικρά Ασία, που κατά τον Μελέτιο, κτίστηκε από τους κατοίκους του νησιού Πάρος, οπότε άπ' αυτούς ονομάστηκε Πάριον.