Παλαιό Ημερολόγιο :
16/03/2024
Νέο Ημερολόγιο :
29/03/2024
Lang1 Lang2 Lang3 Lang4 Lang4

KATHGORIES

Ραπάνι

Ραπάνι


Bιότοπος – περιγραφή

Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι RAPHANUS sativus (Ράφανος ο ήρεμος). Ανήκει στην οικογένεια των Κραμβοειδών και στο γένος Ράφανος. Κατάγεται από τις χώρες της Νότιας Ασίας. Στην Ελλάδα καλλιεργείται σε όλα τα μέρη σε πολλές ποικιλίες που είναι γνωστές ως ραπάνια, ραπανάκια ή ράπανα.
Οι ποικιλίες του διακρίνονται, ανάλογα με το μέγεθος και τη μορφή της ρίζας τους, σε σφαιρικές, μακρόριζες, καροτόμορφες κ.ά. ή, ανάλογα με το χρώμα της ρίζας τους, σε άσπρες, κόκκινες, ρόδινες κ.λ.π.
Είναι φυτό είναι μονοετές ή διετές.
Τα φύλλα έχουν λυροειδές σχήμα και καλύπτονται από πολυάριθμες τρίχες. Εκφύονται κοντά στη ρίζα και σχηματίζουν ένα ρόδακα. Τα άνθη είναι άσπρα, ρόδινα ή ιώδη και βρίσκονται πάνω σε ένα στέλεχος που εκφύεται από τη ρίζα, στο κέντρο του ρόδακα των φύλλων. Το είδος είναι ερμαφρόδιτο και επικονιάζεται από τις μέλισσες. Ο καρπός είναι κέρας και περιέχει πολυάριθμα σφαιρικά σπέρματα. Η ρίζα έχει διάφορα σχήματα και χρώματα και η άσπρη σάρκα της είναι τραγανή με νόστιμη γεύση.
Υπάρχουν κάποιες ποικιλίες λιγότερο γνωστές στην Ελλάδα που δεν καλλιεργούνται για τη ρίζα τους αλλά για τα φύλλα τους και τους καρπούς τους και τρώγονται κυρίως στις περιοχές της Ασίας.

Ιστορικά στοιχεία
Το ραπάνι πιστεύεται ότι αρχικά καλλιεργήθηκε στη Κίνα, οι σπόροι του οποίου αποτέλεσαν βασικό συστατικό σε πολλά θεραπευτικά σκευάσματα της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής. Έπειτα μέσω της Αιγύπτου η καλλιέργεια του διαδόθηκε στην αρχαία Ελλάδα, όπου και αναφέρεται στη θεραπευτική από πολλούς αρχαίους συγγραφείς. Μεταξύ αυτών ο Θεόφραστος το αναφέρει ως «ραφανίιδα», ονομασία η οποία είναι πιθανό να προέρχεται από τη σύντμηση των λέξεων «ραδίως» και «φαίνεσθαι», λόγω της γρήγορης ανάπτυξης του φυτού.
Το συνιστούσαν σαν ορεκτικό, αντιβηχικό, για τη διάλυση νεφρολίθων, χολόλιθων, σαν φάρμακο κατά της υδρωπικίας, του ερυσιπέλατος, της αρθρίτιδας, των ηπατικών παθήσεων.
Στην Κρήτη το έτρωγαν ως ορεκτικό. Τα ραπανόσταχα (ραπανοβλάσταρα), όταν ξεσταχίζανε τα λαχανεύανε μαζί με άλλα χόρτα «για να πιπερίζουνε».
Την ρίζα των όχι πολύ κόκκινων ραπανιών την κοπάνιζαν και έφτιαχναν σιρόπι για τον βήχα των νηπίων. Επίσης έκοβαν φετούλες τα άσπρα ραπάνια, τις πασπάλιζαν ζάχαρη και ο χυμός που έβγαινε τον έδιναν στα βρέφη κατά του κοκκύτη. Φαίνεται όμως θεωρούσαν ότι το φυτό είχε σχέση με τους πονόδοντους αν πάρει τοις μετρητοίς την ρήση «Ότινος πονούν τα αδόδια του, τάσσεται στον Άη ΄Νούφριο να μην ξαναφάει ραπάνι και πάφτει ο πόνος!»

Συστατικά – χαρακτήρας
Το Ραπάνι είναι πλούσιο σε βιταμίνη C. Περιέχει πρωτεΐνες, λίπος, υδατάνθρακες, ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, βιταμίνη Α, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη και ασκορβικό οξύ.
Η ρίζα περιέχει μια γλυκοσιδική ένωση.Το γεγονός ότι το ραπάνι «ανοίγει την όρεξη» μπορεί να στηριχθεί επιστημονικά στην εξαιρετικά υψηλή του περιεκτικότητα σε βιταμίνη C. Ενδεικτικά υπολογίζεται ότι η κατανάλωση 2 έως 3 ραπανιών μετρίου μεγέθους προσδίδει περίπου 15 mg βιταμίνης C.

Aνθιση – χρησιμοποιούμενα μέρη – συλλογή
Υπάρχουν τρεις ποικιλίες (κόκκινη, λευκή και μαύρη) που φυτεύονται από Φεβρουάριο έως Σεπτέμβριο. Η έντονη γεύση τους διαφέρει από τύπο σε τύπο και εξαρτάται βέβαια από το χώμα στο οποίο γίνεται η καλλιέργεια. Το αργιλώδες έδαφος δίνει δυνατότερη γεύση.
Τα ρεπάνια είναι ανθεκτικά στις χαμηλές θερμοκρασίες. Οι διάφορες ποικιλίες διακρίνονται σε ανοιξιάτικες πού δίνουν ριζοκόνδυλους για λίγο χρόνο και 30 περίπου μέρες μετά τη σπορά. Η γεύση τους είναι ήπια καυστική.
Τυπικά καλοκαιρινές που δίνουν ριζοκόνδυλους για αρκετό χρονικό διάστημα και 40-50 μέρες μετά τη σπορά. Τα ραπάνια του καλοκαιριού δεν διατηρούνται και πρέπει να καταναλώνονται. Αποθηκεύονται όμως οι χειμωνιάτικες ποικιλίες των οποίων οι ρίζες τους αναπτύσσονται αργά και έχουν πιο καυτερή γεύση.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις
Είναι ένα εξαιρετικό αποσυμφορητικό του ήπατος, που ευνοεί την απομάκρυνση των τοξινών. Το Μαύρο Ραπάνι παραδοσιακά συνιστάται ως αποσυμφορητικό του ήπατος και της χολής, μετά από ένα υπερβολικό γεύμα ή ως προφυλακτική αγωγή στις αλλαγές των εποχών
Τα ραπανάκια είναι καυτερά και έχουν θερμαντική δράση στον οργανισμό, διεγείροντας την έκκριση γαστρικών οξέων και χρησιμοποιούνται πολύ συχνά σαν ορεκτικά στην αρχή του γεύματος. Έχουν αποτοξινωτική δράση στο συκώτι και μειώνουν τα αέρια από τα έντερα, καθαρίζοντάς τα από διάφορα παράσιτα.
Χάρη στο σιναπέλαιο που περιέχει υποβοηθά στην αποβολή των χολόλιθων από τη χοληδόχο κύστη.
Η αντιοξειδωτική δράση της βιταμίνης C που περιέχει το βότανο, συμβάλλει στην ισχυροποίηση της άμυνας του οργανισμού θωρακίζοντάς τον έτσι από την παθογόνο δράση ιών, μικροβίων και τοξικών ουσιών. Επιπλέον, η βιταμίνη C επισπεύδει την επούλωση πληγών, μέσω της συμμετοχής της στην ανάπλαση του κολλαγόνου του δέρματος. Τέλος σημαντική είναι η δράση της στη προστασία έναντι αλλεργικών επεισοδίων, περιορίζοντας τη βαρύτητα αλλά και τη διάρκεια τους.
Πλούσια είναι περιεκτικότητα του ραπανιού και σε λουτεΐνη. Η λουτεΐνη ανήκει στην οικογένεια των καροτενοειδών τα οποία έχουν αποδεδειγμένη αντιοξειδωτική και αντικαρκινική δράση. Ειδικά για την λουτεΐνη, επιστημονικά δεδομένα έχουν συσχετίσει την επαρκή διαιτητική της πρόσληψη με μείωση του κινδύνου εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, μια πάθηση των ματιών, η οποία σταδιακά μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση ειδικά σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Επειδή, λοιπόν, η λουτεϊνη δεν μπορεί να παρασκευαστεί από τον οργανισμό, είναι πολύ σημαντική η πρόσληψη της από τροφές που είναι υψηλής περιεκτικότητας στο θρεπτικό αυτό συστατικό, μεταξύ των οποίων και το ραπάνι.
Ο Τηλέμαχος Ευθυμιάδης αναφέρει ότι σε πολλές περιπτώσεις είχε διαπιστώσει ωφέλιμη επίδραση του ραπανιού σε ανθρώπους που έπασχαν από χρόνια εκζέματα. Περιγράφει μάλιστα περιστατικά όπου χρόνια εκζέματα είχαν θεραπευθεί μετά από συστηματική ραπανοφαγία για 10 ημέρες

Παρασκευή και δοσολογία
Εκτός από το να τα χρησιμοποιεί κανείς φρέσκα στις σαλάτες, μπορεί να κάνει χυμό από ραπανάκι μαζί με λάχανο, καρότο και άλλα λαχανικά και να τον πίνει σε μικρές ποσότητες (ένα ποτήρι του κρασιού) πριν τα γεύματα σαν ορεκτικό ποτό. Εάν βάλει κανείς και μία πρέζα σκόνη από ginger, αυξάνεται η δραστικότητα των γαστρικών υγρών και έτσι εξασφαλίζουμε καλή πέψη. Εάν χρησιμοποιήσουμε ένα ποτήρι του κρασιού φρέσκο χυμό από ραπανάκια με μία πρέζα σκόνη από κορίανδρο, τότε βοηθάμε στην αποτοξίνωση του ήπατος.
Ένα μίγμα που βοηθά στην εξάλειψη της συσσώρευσης βλέννας από τον οργανισμό και ιδιαίτερα τα ιγμόρεια είναι το εξής. Αναμειγνύουμε χυμό αγγουριού (ένα μέρος), με χυμό ραπανιού (ένα μέρος) και χυμό πράσινης πιπεριάς (ένα μέρος). Για να γίνει πιο εύγευστο μπορούμε να προσθέσουμε και χυμό μήλου.

Προφυλάξεις
Δεν αναφέρονται παρενέργειες. Συνεπώς απλά να θυμόμαστε ότι “Οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ, ἀλλ’ ἐν τῷ εὖ τὸ πολύ.”

Y.Γ: Όλα τα προηγούμενα άρθρα της στήλης μπορούμε να τα βρούμε στη διεύθυνση www.herb.gr.

Αγαπητοί φίλοι της σελίδας, παρακαλούμε να είστε ευγενικοί και κόσμιοι στις εκφράσεις σας, με σεβασμό, κατανόηση και αξιοπρέπεια, προς τους συνανθρώπους μας, όπως αρμόζει σε λογικούς ανθρώπους, αλλά και σε ενσυνείδητους Χριστιανούς οι οποίοι κάνουν πράξη τον Ευαγγελικό λόγο, «Αγαπάτε αλλήλους». Φυλάξτε το στόμα σας, από λόγια περιττά, πικρόχολα, ανώφελα, ασκηθείτε στην προσευχή του Ιησού, εγκρατευθείτε και ο Κύριος θα σας περιβάλλει με το ανεκτίμητο δώρο της αγάπης Του. Οι απόψεις της ιστοσελιδας μπορεί να μην ταυτίζονται με τα περιεχόμενα του άρθρου. Τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν με οποιοδήποτε τρόπο την ιστοσελιδα. Οι διαχειριστές της ιστοσελιδας δεν ευθύνονται για τα σχόλια και τους δεσμούς που περιλαμβάνει. Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, γενικά και εναντίον των συνομιλητών ή των συγγραφέων. Μην δημοσιεύετε άσχετα σχόλια με το θέμα. Με βάση τα παραπάνω με λύπη θα αναγκαζόμαστε να διαγράφουμε τα απρεπή και βλάσφημα σχόλια τα οποία δεν αρμόζουν στον χαρακτήρα και στο ήθος της σελίδας μας χωρίς καμία άλλη προειδοποίηση.